Theca Medicinalis: [Noble Medicine Cases] Szlachetna Historia Szkatułek na Medykamenty

 

 

Theca Medicinalis: Szlachetna Historia Szkatułek na Medykamenty

Srebrny pigularz z kamieniami szlachetnymi

Srebrny pigularz w kształcie serca ze zdobieniami i kamieniami szlachetnymi, XIX/XX wiek

Wprowadzenie

Pigularze, znane również jako szkatułki na leki czy ozdobne pudełka na pigułki, stanowią fascynujący element historii medycyny i rzemiosła artystycznego. Te małe, często bogato zdobione przedmioty, były nie tylko praktycznymi pojemnikami na medykamenty, ale również odzwierciedlały status społeczny ich właścicieli i trendy artystyczne swoich czasów.

Historia i Ewolucja

Starożytne Początki

Pierwsze szkatułki na leki i przyprawy lecznicze pojawiły się już w starożytnym Egipcie i Rzymie. Wykonywano je z dostępnych wówczas materiałów: gliny, drewna, a w przypadku zamożniejszych właścicieli – z metali szlachetnych. Archeologiczne znaleziska potwierdzają, że już wtedy przywiązywano wagę nie tylko do funkcjonalności, ale i do estetyki tych przedmiotów.

Średniowiecze i Renesans

W okresie średniowiecza pigularze zyskały na znaczeniu wraz z rozwojem medycyny i aptekarstwa. Zamożni mieszczanie i szlachta nosili przy sobie ozdobne pojemniki zawierające:

  • Leki ziołowe
  • Przyprawy lecznicze
  • Sole trzeźwiące
  • Maści i balsamy

Alternatywne Tytuły i Określenia

Międzynarodowe Warianty Nazewnictwa

  • Francuskie:
    • Bonbonnière Royale: Szkatułki z Królewskich Salonów
    • Les Trésors du Médecin: Historia Szlachetnych Szkatułek na Leki
  • Włoskie:
    • Cofanetto Medicinale: Sztuka Ukryta w Szkatułkach
    • Scatola Preziosa: Włoskie Szkatułki na Medykamenty
  • Orientalne:
    • Inrō: Gdy Wschód Spotyka Zachód w Sztuce Szkatułek
    • Złote Inrō: Historia Szkatułek na Medykamenty
  • Łacińskie:
    • Theca Medicinalis: Historia Szkatułek na Medykamenty
    • Capsella Pretiosa: Szkatułki z Duszą
  • Międzynarodowe:
    • Trinket Box Legacy: Historia Szlachetnych Szkatułek
    • Noble Medicine Cases: Klejnoty Dawnej Medycyny

Nazewnictwo w Różnych Kulturach

Europa Zachodnia

  • Angielski: pill box, trinket box
  • Francuski: pilulier, bonbonnière
  • Niemiecki: Pillendose, Arzneischachtel

Europa Środkowa i Wschodnia

  • Polski: pigularz, tabakierka
  • Rosyjski: таблетница (tabletnitsa)
  • Czeski: lékovka

Przykład Historycznego Pigularza

Opis Eksponatu

Prezentowany obiekt to wyjątkowy przykład srebrnego pigularza w kształcie serca, pochodzący prawdopodobnie z przełomu XIX i XX wieku. Charakteryzuje się następującymi cechami:

  • Materiał: srebro lub stop srebra z charakterystyczną patyną
  • Forma: pudełko w kształcie serca z pokrywką
  • Zdobienia:
    • Cztery kamienie półszlachetne na wieku (karneol, kamień księżycowy i dwa opale)
    • Ozdobny ornament roślinny wokół kamieni
    • Dekoracyjne motywy na bokach szkatułki
    • Pleciony ornament wzdłuż krawędzi
  • Stan zachowania: dobry, z widoczną naturalną patyną.

Popularne Materiały

  • Srebro i złoto
  • Porcelana
  • Kość słoniowa
  • Szylkret
  • Emalia
  • Drewno szlachetne

Techniki Zdobnicze

  • Grawerowanie
  • Inkrustacja kamieniami szlachetnymi
  • Emaliowanie
  • Filigran
  • Repusowanie

Ciekawostki

Królewskie Kolekcje

  • Maria Antonina posiadała kolekcję ponad 50 ozdobnych pigularzy
  • W skarbcu carskim znajdowało się ponad 200 takich przedmiotów

Ukryte Funkcje

  • Niektóre pigularze posiadały sekretne przegrody
  • Służyły czasem jako schowki na listy miłosne lub trucizny

Tradycje Regionalne

  • W Japonii podobną funkcję pełniły inrō
  • W Chinach popularne były jadeitowe pojemniki na leki
  • W krajach islamskich często wykorzystywano wzory geometryczne

Kolekcjonerstwo Współcześnie

Wartość Rynkowa

Ceny historycznych pigularzy mogą wahać się od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy złotych, w zależności od:

  • Wieku
  • Materiału wykonania
  • Stanu zachowania
  • Historii pochodzenia
  • Unikalności wzoru

Przypisy

  • Historia medycyny europejskiej
  • Katalogi muzealne
  • Opracowania z zakresu rzemiosła artystycznego
  • Dokumenty historyczne
  • Współczesne przewodniki kolekcjonerskie

Write a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *